Το μήνυμα ότι η σημερινή γεωπολιτική συγκυρία των διαρκών ανατροπών και της αβεβαιότητας απαιτεί τολμηρά και φιλόδοξα μέτρα για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων των κρατών-μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας αναμένεται να επαναλάβει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, που διεξάγεται σήμερα και αύριο στη Χάγη της Ολλανδίας.
Οι ηγέτες των 32 χωρών-μελών της Συμμαχίας θα καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι για να συζητήσουν τις παγκόσμιες προκλήσεις: τους εξελισσόμενους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, αλλά κυρίως τα νέα όρια των αμυντικών προϋπολογισμών. Οι ΗΠΑ διά του Ντόναλντ Τραμπ ασκούν έντονες πιέσεις για ριζική αύξηση της συνεισφοράς των Ευρωπαίων συμμάχων, με αιχμή την πρόταση για στόχο 5% του ΑΕΠ – ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ το ισχύον όριο του 2%. Ορισμένες χώρες -όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία- είχαν εκφράσει επιφυλάξεις ή και ευθεία αντίθεση απέναντι στην πρόταση, την οποία υποστηρίζει και ο νέος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.
Την ανάγκη για τολμηρά μέτρα θα τονίσει ο Μητσοτάκης – Δεν έχει κλειδώσει το ραντεβού με τον Ερντογάν
Παρά τις διαφωνίες, ο διπλωματικός συμβιβασμός που επιτεύχθηκε την Κυριακή έθεσε τις βάσεις για την επίσημη έγκριση του νέου πλαισίου κατά τη διάρκεια της συνόδου. Σύμφωνα με διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, τα κράτη-μέλη συμφώνησαν επί της αρχής στο σχέδιο που προτείνει ο Ρούτε, το οποίο προβλέπει την αύξηση των αμυντικών δαπανών σε δύο διακριτά σκέλη: 3,5% του ΑΕΠ για καθαρές στρατιωτικές δαπάνες και 1,5% για συμπληρωματικές επενδύσεις όπως υποδομές, αμυντική βιομηχανία και κυβερνοπροστασία. Όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters, ο νέος στόχος τοποθετείται χρονικά στο 2035, με πρόβλεψη ενδιάμεσων αξιολογήσεων. Για να αρθούν οι επιφυλάξεις της Μαδρίτης, το τελικό κείμενο περιλαμβάνει διατύπωση που παρέχει ευελιξία στα κράτη-μέλη ως προς τον ρυθμό και τον τρόπο υλοποίησης των δεσμεύσεων.
Τα βλέμματα πάντως παραμένουν στραμμένα στον Ντόναλντ Τραμπ, καθώς θα μπορούσε να δυναμιτίσει τις εργασίες, επαναφέροντας τις απειλές για απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από την Ευρώπη. Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ προτίθεται να επιμείνει στην αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, χωρίς να γίνεται δεκτός διαχωρισμός για επενδύσεις σε υποδομές, και με αυστηρό χρονοδιάγραμμα έως το 2030.
Η παρέμβαση Μητσοτάκη
Η Ελλάδα ξεχωρίζει εντός της Συμμαχίας ως χώρα που ήδη υπερβαίνει τον σημερινό στόχο, με αμυντικές δαπάνες που ξεπερνούν το 3% του ΑΕΠ. Κατατάσσεται σταθερά στον «σκληρό πυρήνα» του ΝΑΤΟ όσον αφορά τη συνέπεια στις δημοσιονομικές δεσμεύσεις της για την άμυνα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αναδείξει τη διαχρονική ελληνική συμβολή, παρουσιάζοντας το 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ – μία από τις σημαντικότερες επενδύσεις της χώρας στον τομέα της εθνικής ασφάλειας. Παράλληλα, ο Κ. Μητσοτάκης θα υπογραμμίσει την ανάγκη οι ευρωπαϊκές χώρες να ενισχύσουν τις αμυντικές επενδύσεις τους σε συντονισμό με τον νατοϊκό σχεδιασμό αλλά και με προοπτική τη δημιουργία ενός ισχυρού ευρωπαϊκού πυλώνα ασφάλειας, συμπληρωματικού προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Το τετ α τετ με Ερντογάν
Πέραν των κρίσιμων θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, το ενδιαφέρον για την ελληνική αποστολή επικεντρώνεται και στις επαφές στο περιθώριο της συνόδου. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το πρόγραμμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη δεν περιλαμβάνει -τουλάχιστον μέχρι στιγμής- προγραμματισμένη συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο δεν αποκλείεται ένα σύντομο τετ α τετ μεταξύ των δύο ηγετών, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες. Η ελληνική πλευρά προσβλέπει και σε άλλες διμερείς επαφές, ορισμένες εκ των οποίων δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί.
Εφημερίδα Απογευματινή