Οι μεγάλες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία έως το 2030 και οι στόχοι για μια πιο παραγωγική, κοινωνική, δίκαιη, ισχυρή, πράσινη και ψηφιακή Ελλάδα βρέθηκαν στο επίκεντρο της ομιλίας του υπουργού Επικρατείας Άκη Σκέρτσου στο συνέδριο «Ελλάδα 2025 2030». Η παρουσίαση των διεθνών τάσεων και των εθνικών ιδιαιτεροτήτων αποκάλυψε τις κρίσιμες προτεραιότητες για το μέλλον της χώρας.
Οι μεγάλες προκλήσεις για την Ελλάδα του 2030
Ο υπουργός Επικρατείας ξεκίνησε από τη διαπίστωση ότι η ανθρωπότητα ζει την επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ η κλιματική κρίση αποτελεί τη δεύτερη μεγάλη πρόκληση. Μία από τις σημαντικότερες πτυχές της κλιματικής κρίσης είναι η λειψυδρία που απειλεί τη χώρα μας.
«Η Ελλάδα δυστυχώς λόγω της γεωγραφικής θέσης της αλλά και της έντασης της κλιματικής κρίσης θα αντιμετωπίσει ή ήδη αντιμετωπίζει πρόβλημα λειψυδρίας. Η Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις 20 χώρες του κόσμου που τα επόμενα χρόνια κρίνεται ως πολύ πιθανό να έχουν πρόβλημα υδατικού ελλείμματος», προειδοποίησε ο υπουργός.
Το δημογραφικό πρόβλημα και οι επιπτώσεις του
Το δημογραφικό ζήτημα αποτελεί μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις για την Ελλάδα 2030. Ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, οι χώρες του δυτικού κόσμου αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογεννητικότητας.
«Η ανατροπή της δημογραφικής πυραμίδας πρέπει να μας απασχολήσει πάρα πολύ σοβαρά. Γνωρίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια, ειδικά στην Ελλάδα έχουμε σοβαρό πρόβλημα υπογεννητικότητας: γεννάμε λιγότερο από όσο είναι αναγκαίο για να υπάρχει τουλάχιστον σταθεροποίηση του πληθυσμού», τόνισε ο Σκέρτσος.
Το αποτέλεσμα είναι ότι τα επόμενα χρόνια πληθυσμός άνω του 50% θα είναι άνω των 50 ετών, γεγονός που σημαίνει σημαντικές πιέσεις στις δαπάνες για την υγειονομική κάλυψη και περίθαλψη του γηραιότερου πληθυσμού, καθώς και στις συνταξιοδοτικές δαπάνες.
Η δημογραφική συρρίκνωση και η έλλειψη εργατικού δυναμικού επηρεάζουν άμεσα τους ρυθμούς ανάπτυξης. Υπάρχει σοβαρή εκτίμηση ότι αν συνεχίσουμε με τους σημερινούς ρυθμούς, ως το 2050 θα έχουμε 27% λιγότερους εργαζόμενους και 20% περισσότερους συνταξιούχους.
Εθνικές προκλήσεις και δημοσιονομική υπευθυνότητα
Ο υπουργός επεσήμανε ότι υπάρχουν ειδικότερες εθνικές προκλήσεις για τις οποίες οφείλουν να τοποθετούνται με υπευθυνότητα όλα τα κόμματα. Μία από τις κυριότερες είναι το δημόσιο χρέος της χώρας.
«Η δημοσιονομική υπευθυνότητα γύρω από τη σταθερή μείωση του δημόσιου χρέους οφείλει να είναι βασικός όρος για κάθε πολιτικό πρόγραμμα», δήλωσε, καθώς το υψηλό δημόσιο χρέος σημαίνει υποθήκευση του μέλλοντος των επόμενων γενιών.
Επιπλέον, για να γίνει η Ελλάδα μια στιβαρή οικονομία, πρέπει να εξελιχθεί σε μια εξωστρεφή οικονομία. Ένας από τους λόγους που οδήγησε τη χώρα σε κρίση ήταν το γεγονός ότι λειτουργούσε ως εσωστρεφής οικονομία.
Θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία
Παρά τις προκλήσεις, η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε κρίσιμους τομείς. Το εμπορικό ισοζύγιο έχει βελτιωθεί δραματικά, καθώς το 2010 η χώρα είχε ως μερίδιο του ΑΕΠ στις εξαγωγές το 20% 25%, ενώ πλέον αυτό το ποσοστό φτάνει το 45% 50%.
Στον ενεργειακό τομέα, η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των επτά πρώτων χωρών παγκοσμίως που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το 2024, μετά από πολλά χρόνια, η χώρα είχε θετικό εμπορικό ισοζύγιο στον ηλεκτρισμό, χάρη στην αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα.
Οι στόχοι για την Ελλάδα του 2030
Ο υπουργός Επικρατείας παρουσίασε το όραμα για μια χώρα που θα είναι περισσότερο παραγωγική, κοινωνική, δίκαιη, ισχυρή, πράσινη και ψηφιακή:
• Περισσότερο παραγωγική: σταθερά υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, επενδύσεις πάνω από το 20% του ΑΕΠ, εξαγωγές πάνω από το 50% του ΑΕΠ
• Περισσότερο κοινωνική: δημόσια υγεία στο επίκεντρο, η στέγη και το παιδί στο επίκεντρο, ισότιμη παιδεία για το μέλλον
• Περισσότερο δίκαιη: δικαιοσύνη με ταχύτητα και εμπιστοσύνη, αξιοκρατία στο δημόσιο, διαφάνεια
• Περισσότερο ισχυρή: εθνική άμυνα, διπλωματία με αυτοπεποίθηση, μετανάστευση με σχέδιο
• Περισσότερο πράσινη και ψηφιακή: κλιματική μετάβαση με κοινωνική δικαιοσύνη, ψηφιακό κράτος χωρίς γραφειοκρατία
Στην παιδεία και την υγεία έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου, με αύξηση των δαπανών για την υγεία κατά 75% από το 2019 και κατά 20% στην παιδεία, ωστόσο η χώρα απέχει ακόμη από την ευρωπαϊκή σύγκλιση.
Φορολογία και κοινωνικές ανισότητες
Στον τομέα της φορολογίας, ο υπουργός επεσήμανε ότι στην Ελλάδα ένα μικρό κομμάτι φορολογουμένων συμβάλλει με ισότιμο και δίκαιο τρόπο στα έσοδα. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει πετύχει σημαντική βελτίωση στη μείωση της φοροδιαφυγής.
«Για να μπορέσουμε να μειώσουμε τις κοινωνικές ανισότητες, να δώσουμε περισσότερα χρήματα σε υγεία και παιδεία, θα πρέπει να μειώσουμε περαιτέρω τη φοροδιαφυγή», τόνισε ο Σκέρτσος.
Η ομιλία έκλεισε με τις δέκα αξίες της πολιτικής: Δημοκρατία, Δικαιοσύνη, Ελευθερία, Ασφάλεια, Αλληλεγγύη, Ευημερία, Πατριωτισμός, Ευρωπαϊσμός, Υπευθυνότητα και Στρατηγική Αυτονομία. Αυτές οι αξίες βρίσκονται στον πυρήνα του κυβερνητικού προγράμματος από το 2019 και θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται έως το 2027